زایمان طبیعی – ۵ نوع روش زایمان به روش طبیعی

 روند زایمان طبیعی را به طور کامل در فیلم زایمان طبیعی در دو دقیقه مشاهده کنید. در این فیلم، تمامی مراحل زایمان شرح داده شده که شما عزیزان می‌توانید با دیدن آن به تک به تک مراحل زایمان تسلط پیدا کرده و آمادگی خود را به دست آورید.

زایمان طبیعی، همان طور که از اسم آن مشخص است، براساس طبیعت بدن انجام می‌شود و یکی از بهترین روش‌های زایمان است که به نسبت زایمان سزارین خون کمتری از بدن مادر خارج می‌شود.

 

سه مرحله اصلی زایمان طبیعی

 در زایمان طبیعی، طی سه مرحله، ریزدونه شما به دنیا می‌آید. مرحله اول که خود شامل دو مرحله فعال و انتقال دادن است. در مرحله اول که فعال نام دارد، رحم شروع به باز شدن می‌کند و مرحله انتقال دادن که رحم به سرعت باز می‌شود و جنین آماده خروج می‌گردد.

در مرحله دوم که مرحله زور زدن است، شما بایستی تا جایی که می‌توانید به زور زدن ادامه دهید و لگن خود را باز نگه دارید. یادتان باشد که شما دو نیرو فعال برای به دنیا آوردن جنین خواهید داشت. یک نیرو که نیرو جاذبه زمین است و دیگری نیروی مفاصل لگن می‌باشد که هر دو به انقباض شما کمک کرده و روند زایمان را بهبود و سرعت می‌بخشد.

مرحله سوم که شامل خروج جنین، بند ناف و جفت از داخل رحم می‌شود.

در مرحله اول زایمان طبیعی چه اتفاقاتی می‌افتد؟

برای خروج جنین از دهانه رحم، به ده سانتی متر فضا نیاز است تا ریزدونه شما به راحتی از رحم خارج گردد. رحم شما یک ماهیچه‌ای است که به اندازه یک گلابی می‌باشد و در داخل لگن به زیبایی قرار گرفته‌است. ریزدونه شما در داخل رحم می‌باشد و با هر بار رشد کردن در دوران بارداری، این ماهیچه رحم را بزرگ و بزرگ‌تر می‌کند. برای خروج جنین بایستی استخوان لگن شما به همراه دهانه رحم باز گردد تا بتواند به سرعت جنین را خارج سازد.

مرحله باز شدن رحم از صفر تا سه سانتی متر را فاز اول(به اصطلاح فاز پنهان) می‌گویند. از سه تا هفت سانتی متر را مرحله فعال و از هفت تا ده سانتی متر، مرحله گذار نام دارد. در این مراحل بایستی تا آن جایی که می‌توانید نفس عمیق بکشید و به زور زدن ادامه دهید تا به دهانه رحم این اجازه را بدهید که به طور کامل باز شود. اگر در هر کدام از این مراحل می‌توانید کاری را متفاوت انجام دهید، حتما به ماما یا پزشک خود اطلاع دهید.

در دوره آموزشی آمادگی برای زایمان طبیعی که توسط متخصصین بیمارستان رویال چسترفیلد انگلستان تهیه‌شده است، به آموزش تصویری هر سه مرحله زایمان پرداخته می‌شود. در این دوره آموزشی، با بایدها و نبایدهای این نوع زایمان آشنا شوید و با انجام تکنیک‌های گفته شده در این فیلم، لگن خود را برای زایمان طبیعی آماده کنید تا بتوانید به راحتی زایمان خود را انجام دهید.

در فیلم زیر، بخش‌هایی از دوره آموزشی آمادگی برای زایمان طبیعی را می‌بینید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دوره آمادگی برای زایمان و همچنین موارد آموزش داده شده در دوره، اینجا کلیک کنید.

محیطی آرامبخش

ساخت محیطی آرامبخش در هنگام زایمان می‌تواند در راحت انجام شدن روند زایمان شما بسیار موثر باشد. از عواملی که می‌تواند در ساختن محیطی آرامبخش به شما کمک کند می‌توان به، داشتن همراه که می‌تواند همسر، مادر، دوست و یا هر کدام از دیگر عزیزانتان باشد، همراه داشتن وسیله‌ای خاطره انگیز که به شما حس آرامش القا کند،  همراه داشتن کیفی شامل انواع خوردنی و نوشیدنی به خصوص شیرینی جات و دیگر امکاناتی از این قبیل می‌تواند در ساخت محیطی آرامبخش و امن به شما کمک کند.

سعی کنید خود را شاد نگه دارید

تمام تلاش خود را انجام دهید که خود را شاد نگه دارید و آرامش خود را حفظ کنید. به این فکر کنید که روزانه میلیون‌ها مادر در کل دنیا هستند که این روند را به سلامتی پشت سر می‌گذارند، پس شما هم می‌توانید این کار را به راحتی انجام دهید. خیاتان راحت باشد، ماما به همراه تیم خود به شما کمک خواهند کرد که به راحتی زایمان‌ خود را انجام دهید. به این فکر کنید که هر انقباض، شما را به در آغوش گرفتن ریزدونه‌ تان نزدیک‌تر می‌سازد.

کارهایی که همراهتان می‌تواند برای شما انجام بدهد

هنگامی که انقباضات زایمان شروع شدند، نقش همراه بسیار پررنگ‌تر از قبل می‌شود. یادتان باشد که به زائو آرامش بدهید و سعی کنید با گذاشتن موسیقی آرامش بخش، بو کردن گل، تمرین کردن تکنیک‌های صحیح تنفسی، او را آرام کرده و از شدت درد او بکاهید. با او صحبت کنید و سعی کنید از کلماتی الهام بخش استفاده کنید، کمر او را به آرامی ماساژ دهید. زائو سعی می‌کند که با هر بار انقباض خم شده و دست‌های خود را مشت کرده و تنفس سریع انجام دهد، هر کدام از این‌ها به شدت درد او می‌افزاید پس سعی کنید موقعیت او را عوض کنید.

انواع روش‌های زایمان طبیعی

زایمان در آب

 زایمان در یک وان آب گرم می‌تواند به مادر کمک کند تا آرام باشد. شناور بودن در آب همچنین به کاهش ناراحتی و فشار و درد کمک می‌کند. برخی معتقدند آب به نوزاد کمک می‌کند تا با نور، صدا و تغییرات چشمگیر کمتری وارد دنیا شود. زایمان در آب برای زنان دارای حاملگی‌های پرخطر توصیه نمی‌شود.

زایمان در آب به این معنی است که حداقل بخشی از زایمان، یا تمام مدت آن در زمانی اتفاق بیافتد که مادر در حمام و استخر زایمان پر از آب گرم باشد. زایمان طبیعی در آب می‌تواند در بیمارستان، زایشگاه یا در خانه انجام شود. یک پزشک، پرستار یا ماما به شما کمک خواهد مرد تا از این طریق فرزندتان را به دنیا بیاورید. در ایران برخی از مراکز زایمان و بیمارستان‌ها خدماتی در حیطه زایمان در آب را ارائه می‌دهند. استفاده از زایمان در آب ممکن است فواید زیر را به دنبال داشته باشد:

1. 1. کمک به کاهش درد

1. 1. شما را از نیاز به بیهوشی باز دارد

1. 1. طول زمان زایمان را کوتاه می‌کند

تکنیک الکساندر

الکساندر تکنیکی را برای نشستن، ایستادن و حرکت کردن ایمن اختراع کرد. هر کسی از جمله یک خانم باردار، می‌تواند یاد بگیرد که تنش عضلانی خود را برای افزایش ظرفیت تنفسی تعدیل کند و حالت اولیه بدن را به حالت مناسب بازگرداند. همانطور که بدن شما شروع به تجربه کمردرد، تعادل و مشکلات گوارشی و تنگی نفس می‌کند، تغییرات ساده‌ای در بدن انجام می‌شود. در این زمان حرکت کردن می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند. به این ترتیب هنگامی که زمان زایمان فرا می‌رسد، می‌توانید بهتر نفس بکشید، خود را آرام کنید، در حین زایمان تمرکز کنید، به باز شدن دهانه رحم در حین گشاد شدن کمک کنید و برای زور زدن موثر در خروج نوزاد آماده شوید.

روش برادلی

 این روش که توسط دکتر رابرت بردلی در اواخر دهه ۱۹۴۰ ابداع شد، به مادران کمک می‌کند تا زایمان طبیعی با میزان داروهای کم یا بدون دارو داشته باشند. دوره‌ها بر تغذیه و ورزش عالی، تکنیک‌های تمدد اعصاب برای مدیریت درد و مشارکت مؤثر همسر یا شریک زندگی به عنوان مربی تأکید دارند.

هیپنوتیزم

 در دهه ۱۹۴۰، دکتر گرانتلی دیک رید در استفاده از هیپنوتیزم در حین زایمان پیشگام شد تا یک مادر را در حالت آرامش کامل قرار دهد که طی آن ماهیچه‌های بدن او بتوانند مطابق با روش طراحی شده خود عمل کنند. خانم‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند گزارش می‌دهند که در آرامش و آگاهی تحت کنترل خود زایمان می‌کنند.

این روش برای مدیریت درد زایمان توسط ماری “میکی” مونگان هیپنوتراپیست همکار دانشگاه هاروارد ایجاد شده و ترکیبی از تنفس عمیق، تجسم، تذکرات شریک زندگی آنها و زایمان است. اعتقاد بر این است که اقدامات این تکنیک در آماده شدن قبل از زایمان بسیار موثر است و کمک می‌کند که افراد باردار مغز خود را آموزش دهند تا در صورت نیاز، یک پاسخ آرامشی عمیق را در وجودشان ایجاد نمایند.

با کمک هیپنوتیزم، یک مادر باردار در حال زایمان می‌تواند بدن خود را در حالت آرامش عمیق قرار دهد که در آن ماهیچه‌ها می‌توانند در طول زایمان همانطور که باید کار کنند. دکتر مونگان می‌گوید این احساس شبیه به خیال‌پردازی است یا احساسی که وقتی در یک کتاب یا فیلم غرق می‌شوید به شما دست می‌دهد. افرادی که از این تکنیک استفاده کرده‌اند، احساس آرامش، آگاهی و کنترل دارند.

زایمان طبیعی با اپیدورال

زایمان طبیعی با استفاده از اپیدورال یک روش متداول در مدیریت درد زایمان است. اپیدورال یک نوع ترکیب مخدر موضعی است که به طور معمول در ناحیه کمر بین دیسک‌ها تزریق می‌شود. این مخدر قادر است عصب‌های حسی را موقتاً غیر فعال کرده و احساس درد را در ناحیه تحتانی بدن تضعیف کند. بزرگترین مزیت استفاده از اپیدورال در طول زایمان طبیعی این است که زایمان بدون درد انجام می‌شود. در حالی که مادر ممکن است هنوز انقباضات را احساس کند اما درد به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

در طول زایمان طبیعی، مادر هنوز از زایمان آگاه است و می‌تواند به اطراف حرکت کند. همچنین زایمان طبیعی با اپیدورال به مادران کمک می‌کند تا در مرحله نهایی زایمان (وقتی که همه انرژی و توانبخشی کمتری دارند) انرژی بیشتری داشته باشند و به طور کلی تجربه مثبت‌تری از زایمان به ثبت برسانند.

با این حال، همانطور که در هر روش احتمال عوارض وجود دارد، استفاده از اپیدورال نیز همراه با برخی عوارض و مشکلات ممکن است بنابراین، قبل از استفاده از این روش با متخصص خود مشورت کنید.

زایمان طبیعی با وسایل کمکی

زایمان طبیعی با وسایل کمکی به معنای استفاده از وسایل و تکنیک‌هایی است که در هنگام زایمان طبیعی برای کمک به مادر در فرآیند زایمان استفاده می‌شوند. وسایل کمکی ممکن است شامل توپ زایمان، وسایل استراحت، وسایل کششی و سایر ابزارهایی باشند که توسط متخصصین زنان و ماماها ارائه می‌شوند.

استفاده از وسایل کمکی در زایمان طبیعی می‌تواند به مادران کمک کند تا فرآیند زایمان راحت‌تر و کم درد‌تری را تجربه کنند. با استفاده از وسایل کمکی، مامان‌ها ممکن است بتوانند بهتر و با کنترل بیشتری بر روند زایمان خود نظارت کنند و تجربه زایمانی مطلوب را داشته باشند. اما در هر صورت، استفاده از وسایل کمکی در زایمان طبیعی باید تحت نظر متخصصین صورت گیرد و موارد مشخصی را در نظر بگیرند تا سلامتی و ایمنی مادر و جنین حفظ شود.

زایمان طبیعی با تنفس گازهای مخصوص

زایمان طبیعی با تنفس گازهای مخصوص یک روش غیردارویی برای کمک به زنان در طول زایمان است. در این روش مادرها با استفاده از گازهایی مانند نیتروژن و اکسیژن، تنفس عمیق و کنترل شده‌ای دارند. تنفس گازهای مخصوص می‌تواند به مادران کمک کند تا با درد زایمان مقابله کنند و احساس آرامش و کنترل روانی بیشتری داشته باشند.

علاوه بر این، تنفس گازها می‌تواند به زنان کمک کند تا تنفس عمیقتری داشته باشند و از روی آوردن به دیگر روش‌های دردآور مانند اپیدورال یا مسکن‌های دارویی خودداری کنند. با این حال، استفاده از تنفس گازهای مخصوص برای زایمان طبیعی نیاز به آموزش و هماهنگی با یک متخصص زایمان دارد.

مهمترین فواید زایمان طبیعی

زایمان طبیعی هم برای مادر و هم برای نوزاد فوایدی به دنبال دارد. در ادامه برایتان می‌گوییم که چرا مادران بهتر است روند زایمان طبیعی را انتخاب کنند:

1. 1. خطر کاهش می‌یابد: عدم انجام هرگونه عمل جراحی یا استفاده از دارو به کاهش خطر حین تولد نوزاد کمک می‌کند. خوب است بدانید که استفاده از داروها خطر زایمان طولانی را افزایش می‌دهند و همچنین ممکن است باعث کندی رشد نوزاد در ماه اول شوند.

1. 1. اختلالات غیر ضروری: هنگامی که زایمان با تزریق یا هر داروی دیگری القا شود، ممکن است منجر به اوتیسم یا سایر اختلالات عصبی در نوزاد گردد اما با انتخاب زایمان طبیعی می توان از این اختلالات جلوگیری کرد.

1. 1. کاهش خطرات ابتلا به بیماری: هورمون‌هایی مانند اکسی توسین زمانی که به مقدار زیاد در بدن آزاد می‌شوند (در حین زایمان) می‌توانند خطر ابتلا به ذات الریه و انتقال خون را کاهش دهند.

1. 1. شیردهی آسان: سزارین یک فرآیند جراحی بزرگ و عمیق است که بهبودی بعد از آن هفته‌ها طول می‌کشد و این ممکن است برای مادر مشکل ساز باشد، زیرا او مجبور است وضعیت خود را به روش‌های مختلف برای شیردهی به ریزدونه خود تنظیم کند و تغییر دهد. از سوی دیگر، زایمان طبیعی به مادر کمک می‌کند تا به راحتی به فرزندش شیر بدهد.

1. 1. رشد مغز کودک را تقویت می‌کند: زایمان طبیعی به افزایش تولید پروتئین در مغز کودک کمک می‌کند که منجر به رشد مغز و عملکرد مغز بهتر آن می‌گردد. زایمان سزارین بدن را وادار نمی‌کند که این پروتئین‌ها را آزاد نماید و در نتیجه کودک این مزیت گرانبها را از دست خواهد داد.

1. 1. بهبودی آسان‌تر و سریع‌تر بعد از زایمان: مطالعات نشان داده است مادرانی که سزارین شده‌اند نسبت به آن‌هایی که زایمان طبیعی داشته‌اند زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارند.

خونریزی زایمان طبیعی به نسبت زایمان سزارین بسیار کمتر است. ممکن است شما در طول زایمان طبیعی فشار و درد بیشتری را به نسبت سزارین تجربه کنید ولی بدانید که بعد از زایمان شما به نسبت افرادی که سزارین می‌کنند، درد و سوزش خیلی کمتری را خواهید داشت و در بعضی از خانم‌ها به کلی این درد نیز بعد زایمان از بین می‌رود. بعد از زایمان طبیعی احساس قدرت خواهید کرد. اگر حال‌تان بد نمی‌شود، از یک آینه برای دیدن مراحل زایمان خود استفاده کنید. این می‌تواند بسیار امید بخش باشد.

خطرات زایمان طبیعی برای مادر

عوارض جانبی می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. 1. فشار خون پایین، سردرد، حالت تهوع، سرگیجه و کمردرد

1. 1. طولانی شدن احتمالی فرآیند زایمان

1. 1. فشار و زور زدن ممکن است دشوار باشد که با افزایش خطر پارگی پرینه همراه است

1. 1. پایین تنه بی حس می‌شود، که حرکت را در حین زایمان محدود می‌نماید

1. 1. نیاز احتمالی به کاتتر ادراری است

1. 1. باید درد را بدون کمک پزشک مدیریت کرد

1. 1. درد فیزیکی ممکن است لذت زایمان را از بین ببرد

1. 1. ممکن است “زایمان طبیعی” برای افرادی که حاملگی‌های پرخطر دارند امکان پذیر نباشد

1. 1. به دلایل پزشکی، فرد باردار ممکن است به مداخلات یا دارو نیاز داشته باشد 

1. 1. اگر مادر خسته، مضطرب یا استرس داشته باشد، احتمال زایمان طولانی مدت وجود دارد

افراد نامناسب برای زایمان طبیعی چه کسانی هستند؟

زایمان طبیعی یک روش برای به دنیا آوردن ریزدونه‌ها می‌باشد و بدن مامان‌ها باید برای آن آماده شود. با این حال، برخی از افراد ممکن است برای زایمان طبیعی مناسب نباشند که عبارت هستند از:

1. 1. مادرانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند: مادرانی که مشکلات سلامتی خاصی دارند یا طی بارداری به آن دچار شده‌اند نباید زایمان طبیعی داشته باشند. اختلالاتی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و فشار خون بالا یا بسیار پایین.

1. 1. مادران مبتلا به عفونت‌های مختلف: عفونت‌های شدید می‌توانند جان مادر و نوزاد را به خطر بیاندازند. پس مادران مبتلا به عفونت بهتر است زایمان طبیعی انجام ندهند.

1. 1. وجود خطرات زایمان برای مادر: تشخیص عوامل احتمالی خطرناک در مورد جنین و یا وجود مشکلاتی در رحم و کانال تولید مثل، می‌تواند زایمان طبیعی را برای مادر و نوزاد خطرناک کند.

1. 1. سابقه زایمان سزارین قبلی: افرادی که قبلاً عمل سزارین داشته‌اند و یا زایمان طبیعی قبلی آن‌ها با مشکلاتی مواجه بوده است، نیز برای انجام زایمان طبیعی مناسب نخواهند بود.

1. 1. بارداری دوقلویی: مادرانی که دو یا چند قلو باردار هستند باید زایمان سزارین انجام دهند.

در این موارد، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که این افراد از روش‌های جایگزین مانند عمل سزارین استفاده کنند تا امنیت را برای خود و جنینشان حفظ کنند.

علائم شروع زایمان طبیعی

شما با مشاهده علائم زیر باید متوجه شوید که در حال زایمان واقعی هستید:

1. 1. : انقباض حالتی است که ماهیچه‌های رحم شما مانند یک مشت سفت و سپس شل می‌شوند. این انقباضات به بیرون راندن نوزاد از رحم شما کمک می‌کند. هنگامی که شما در حال زایمان واقعی باشید، انقباضاتتان حدود ۳۰ تا ۷۰ ثانیه طول می‌کشد و با فاصله ۵ تا ۱۰ دقیقه از هم تکرار می‌شوند. آن‌ها آنقدر قوی هستند که نمی‌توانید وقتی رخ می‌دهند راه بروید یا حتی صحبت کنید. انقباضات واقعی با گذشت زمان قوی‌تر و فاصله‌شان نسبت به هم نزدیک‌تر می‌شوند.

1. 1. در ناحیه شکم و کمر احساس درد می‌کنید: این درد با حرکت کردن یا تغییر وضعیت از بین نمی‌رود.

1. 1. ترشحات واژن شما افزایش می‌یابد: این ترشحات ممکن است شفاف، صورتی یا کمی خونی (قهوه‌ای یا قرمز) باشند. این اتفاق ممکن است چند روز قبل از زایمان یا در ابتدای زایمان اتفاق بیفتد. اگر خونریزی قرمز روشن دارید یا اگر خونریزی شدید است، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

1. 1. کیسه آب شما پاره می‌شود: فرزند شما حین بارداری در مایع آمنیوتیک (کیسه آب) در رحم شما رشد کرده است. وقتی کیسه آب پاره شود، ممکن است مشاهده کنید که یک حجم زیادی از آب خارج می‌شود؛ یا ممکن است فقط خروج یک قطره را احساس نمایید.

اگر فکر می کنید در حال زایمان هستید، صرف نظر از زمان شبانه روز با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک می‌تواند به شما بگوید که آیا زمان رفتن به بیمارستان فرا رسیده است یا خیر. برای اینکه مطمئن شوید در حال زایمان هستید، ماما یا متخصص زنان حاضر در بیمارستان (و نه مطب‌های خصوصی) اندازه دهانه رحم شما را اندازه گیری می‌کند.

اقدامات قبل از زایمان طبیعی

1. 1. پزشک مناسب را انتخاب کنید: ریزدونه به شما توصیه می‌کند پزشکی را انتخاب کنید که در انجام زایمان طبیعی حاذق و باتجربه باشد، برنامه‌های زایمان را درک کند و اخلاق خوش و حوصله کافی را برایتان خرج کند.

1. 1. انتخاب مرکز مناسب: به دنبال مرکزی باشید که کارکنان به طور فعال با زنان باردار در ارتباط هستند تا مطمئن شوید که زایمانتان مطابق برنامه‌های آن‌ها پیش می‌رود.

1. 1. به طور منظم ورزش کنید: با داشتن آمادگی جسمانی شانس تسهیل زایمان طبیعی خود را افزایش خواهید داد. شما باید به طور منظم ۳۰ دقیقه حرکت فعال (بین پنج تا شش روز در هفته) و ورزش داشته باشید. افزایش انعطاف پذیری بدن به شما کمک می‌کند تا هنگام فشار آوردن برای خروج نوزاد، کمتر اذیت شوید. به این منظور یک یا دو روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه یوگای قبل از زایمان را تمرین کنید.

1. 1. در کلاس‌های آمادگی برای زایمان طبیعی شرکت کنید: مادرانی که در کلاس‌های زایمان شرکت می‌کنند بیشتر احتمال دارد زایمان طبیعی راحت داشته باشند. کلاس‌های زایمان طبیعی مانند برادلی و هیپنوتیزم، راهکارهایی برای مقابله با درد زایمان را آموزش می‌دهند. آن‌ها همچنین به شما انتظارات واقع بینانه می‌دهند و اعتماد به نفستان را بالا می‌برند.

• • یک برنامه‌ریزی مناسب برای زایمان بنویسید: برنامه زایمان اولویت‌های زایمان و انتظارات شما را مشخص می‌کند. شما می‌توانید با تهیه کتاب آمادگی برای زایمان طبیعی، به چک لیست‌های مهم برای زایمان خود دست یابید.

• • نحوه مواجهه با انقباضات را بیاموزید: یکی از رازهای زایمان بدون دارو این است که در پاسخ به درد توانایی آرام کردن خود را داشته باشید. ترس باعث افزایش تنش می‌شود و متقابلا درد را افزایش می‌دهد. اگر بتوانید در مواجهه با انقباضات شدید تا حدودی آرام بمانید، مقاومت کمتری در برابر باز شدن دهانه رحم و واژن برای بیرون آمدن نوزاد خواهید داشت. تنفس منظم، هیپنوتیزم مدیتیشن و سایر تکنیک‌های آرام سازی ابزارهای عالی برای تمام مراحل زایمان هستند.

• • از تکنیک‌های مدیریت درد استفاده کنید: تکنیک‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند به شما در مدیریت درد بدون استفاده از دارو کمک کنند. استفاده از برخی یا تمام تکنیک‌های زیر را در نظر بگیرید:

• • آب درمانی

• • ماساژ

• • طب فشاری

• • استفاده از توپ زایمان

• • یوگا / مدیتیشن / هیپنوتیزم

• • حرکت کنید، راه بروید، قدم بزنید و برقصید

• • کمپرس گرم استفاده نمایید

• • تکنیک‌های تنفس منظم را تمرین کنید

• • آروماتراپی (رایحه درمانی) را امتحان کنید

• • موسیقی‌های آرامبخش را گوش بدهید (می‌توانید موسیقی‌های آرامبخش مخصوص را از این لینک دانلود کنید)

مدیریت ترس از درد زایمان طبیعی

ترس از درد زایمان طبیعی یک موضوع قدیمی است که بسیاری از مادران با آن مواجه می‌شوند. این ترس ممکن است بر اثر تجربه‌های منفی یا اطلاعات نادرست درباره زایمان ایجاد شود، اما مدیریت آن می‌تواند به طور قابل توجه‌ای به کاهش نگرانی و استرس مادر در طول زایمان کمک کند. برخی از راهکارهای مدیریت ترس از درد زایمان شامل موارد زیر است:

1. 1. آموزش‌های قبل از زایمان

1. 1. تمرکز بر تنفس

1. 1. انجام روش‌های آرامش‌بخش مانند ماساژ و یوگا

بسیار مهم است که در مورد نگرانی‌های خود صحبت کنید. آن‌ها را با شریک زندگی خود یا یکی از اعضای خانواده یا دوستان مورد اعتماد خود در میان بگذارید. علاوه بر این، حمایت و همراهی پزشک یا ماما در طول فرایند زایمان نقش مهمی در افزایش اعتماد به نفس مادر و کاهش ترس از درد دارد. در نهایت، خوب است هر مادری از ترس‌هایش با پزشک یا متخصص مراقبت خود صحبت کند تا راهکارهای خاصی برای کنترل ترس و درد در طول زایمان مشخص شود.

راه‌های طبیعی برای کنترل درد در حین زایمان

1. 1. انجام تکنیک‌های مراحل اولیه زایمان

1. 1. مدیتیشن، تنفس و یوگا

1. 1. استفاده از کمپرس‌های حرارتی

1. 1. ماساژ

1. 1. دوش آب گرم یا حمام گرم

1. 1. انجام پوزیشن‌هایی مانند ایستادن یا تکیه دادن بر روی تخت، میز یا توپ زایمان

1. 1. هیپنوتیزم درمانی یا طب فشاری

زمان ترخیص مادران با زایمان طبیعی

پس از زایمان طبیعی بدون عارضه، احتمالاً ۲۴ تا ۴۸ ساعت در بیمارستان خواهید ماند. اتفاقات زیادی در این دو روز پس از زایمان قبل از رفتن به خانه می‌افتد، پس بهتر است استراحت کنید و منتظر بمانید تا اثرات داروی بی‌حسی از بین برود. با این حال برخی از مادران بعد از زایمان طبیعی می‌توانند به خانه بازگردند.

آمادگی مادر قبل از به دنیا آمدن نوزاد

مادرانی که زایمان طبیعی انجام می‌دهند، به خاطر ترشح هورمون پرولاکتین به هنگام زایمان، می‌توانند بلافاصله به نوزاد خود شیردهند. اینکه مادر با آمادگی کامل شروع به شیردهی کند، نکته مهمی است که مادر باید با آگاهی از روش صحیح شیردهی به نوزاد، بلافاصله او را تغذیه کند. در طی سالها فعالیت ریزدونه، به این نتیجه رسیدیم که مادران بسیاری هستند که مایلند به ریزدونه خود شیردهند، اما آگاهی نداشتن از طریقه صحیح شیردهی به نوزاد باعث می‌شود که هم نوزاد به خوبی سیر نشود و هم مادر از روند شیردهی به نوزاد خود احساس رضایت نداشته باشد. به همین خاطر با همکاری خانم دکتر سونا اسلام‌پور، فوق تخصص نوزادان، دوره‌ای با عنوان دوره آموزشی شیردهی و دفع نوزاد و شیرخوار آماده کردیم. این دوره، به تمام چالش‌ها و نیازهایی که یک مادر شیرده باید در خصوص شیردهی به نوزاد خود بداند، پاسخ داده‌است.

در فیلم زیر، بخش‌هایی از دوره آموزشی شیردهی و دفع نوزاد و شیرخوار، با تدریس دکتر سونا اسلام‌پور را میبینید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر درمورد دوره آموزشی شیردهی و دفع نوزاد و شیرخوار و همچنین موارد آموزش داده شده در دوره، اینجا کلیک کنید.

 

چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟!

عواملی که می‌توانند به راحتی زایمان طبیعی کمک کنند شامل موارد زیر است:

1. 1. سلامتی عمومی مادر

1. 1. سن مناسب

1. 1. فیزیک سالم

1. 1. نداشتن مشکلات در ساختار رحم و مجرای تولید مثل

1. 1. زنانی که قبلاً زایمان طبیعی داشته‌اند، احتمالاً برای بارداری بعدی نیز می‌توانند به راحتی زایمان طبیعی داشته باشند.

با این حال، هر مادری ممکن است شرایط خاص خود را طی زایمان طبیعی تجربه کند و گاهی این امکان وجود دارد برخی مشکلات و موانع در حین زایمان طبیعی ایجاد شود. بنابراین، مهم است که همواره با یک پزشک متخصص مشورت کنید و در صورت نیاز، از روش‌های دیگری برای زایمان استفاده نمایید.

مراقبت‌های مادر بعد از زایمان طبیعی

پس از زایمان طبیعی قطعاً عوارض کوتاه مدتی خواهید داشت که با مراقبت‌های به موقع و منظم می‌توانید خیلی سریع از آن‌ها رهایی یابید. مهمترین نکات مراقبتی بعد از زایمان طبیعی عبارت هستند از:

1. 1. مقابله با درد واژن: اگر در حین زایمان پارگی واژن داشتید یا پزشک شما برشی در ناحیه واژن و پرینه ایجاد کرد، ممکن است زخمی برای چند هفته داشته باشید که درد کند. برای مقابله با این درد، علاوه بر مصرف داروهایی که پزشکتان تجویز کرده است، ناحیه بین دهانه واژن و مقعد (پرینه) را با یک کیسه یخ خنک کنید. همچنین می‌توانید به مدت پنج دقیقه در یک حمام آب گرم بنشینید تا باسن و واژن شما را بپوشاند. اگر به نظرتان آرامش بخش‌تر است از آب سرد استفاده کنید.

1. 1. ترشحات واژن: پس از زایمان، شروع به خارج کردن غشای مخاطی سطحی می‌کنید که رحم شما را در دوران بارداری پوشانده بود. ترشحات واژن از این غشاء و خون هفته‌ها ادامه خواهد داشت که در روزهای اول قرمز و سنگین خواهند بود. برای جلوگیری از کثیف شدن لباس‌هایتان بهتر است از پدهای بهداشتی استفاده کنید. اگر خروج این ترشحات همراه با درد لگن و تب بود حتما باید به پزشکتان مراجعه نمایید.

1. 1. انقباضات: ممکن است در چند روز اول پس از زایمان احساس انقباضات گاه به گاه داشته باشید که اغلب شبیه دردهای قاعدگی هستند. سعی کنید وسایل سنگین بلند نکنید به خودتان فشار نیاورید. اگر دردتان زیاد بود یک مسکن بدون نسخه مصرف نمایید.

1. 1. بی اختیاری: بارداری و زایمان طبیعی می‌توانند عضلات کف لگن را (که از رحم، مثانه و رکتوم حمایت می‌کنند) دچار آسیب کنند. این اتفاق ممکن است باعث نشت چند قطره ادرار هنگام عطسه، خنده یا سرفه شود. در این بین نوارهای بهداشتی استفاده نمایید و تمرینات عضلات کف لگن (Kegels) را انجام دهید تا به تقویت عضلات کف لگن و کنترل مثانه کمک کند. برای انجام کگل، تصور کنید که روی پاهای خود نشسته‌اید و ماهیچه‌های لگن خود را طوری سفت کنید که انگار در حال متوقف کردن ادرارتان هستید. هر بار سه ثانیه آن را امتحان کنید، سپس با سه شماره استراحت کنید. این تمرینات را حداقل سه بار در روز بین ۱۰ تا ۱۵ بار پشت سر هم انجام دهید.

1. 1. ریزش مو و تغییرات پوستی: در دوران بارداری، افزایش سطح هورمون باعث می‌شود که موهای شما سریعتر از قبل رشد کنند اما پس از زایمان، تا پنج ماه ریزش مو را تجربه خواهید کرد. سعی کنید در این مدت از ویتامین‌های گروه B، زینک و آهن استفاده نمایید.

مراقبت از نوزاد بعد از زایمان طبیعی

برای دریافت اطلاعات بیشتر درمورد دوره آموزشی مراقبت از نوزاد و همچنین موارد آموزش داده شده در دوره، اینجا کلیک کنید.

زایمان طبیعی بعد از سزارین امکانپذیر است ؟

بسیاری از مامان‌ها که در اولین بارداری خود سزارین انجام داده‌اند، علاقه‌مند به زایمان طبیعی برای زایمان‌های بعدی خود هستند. دلیل اولین سزارین، نوع برش روی رحم و عوامل  دیگر در تاریخچه پزشکی شما تعیین می‌کند که آیا می‌توانید بعد از زایمان طبیعی‌تان سزارین داشته باشید یا خیر. اگر علاقه‌مند به داشتن زایمان طبیعی هستید، با پزشک خود صحبت کنید تا خطرات و فواید آن را بسنجید و از قبل با بیمارستان مورد نظرتان مشورت کنید تا مطمئن شوید که اجازه می‌دهند این  کار را انجام دهید.

زایمان طبیعی یا سزارین؟

به طور کلی تمامی متخصصین دنیا معتقد هستند که زایمان طبیعی برای اکثر مادران و نوزادان بسیار ایمن‌تر از سزارین است. البته گاهی اوقات سزارین تنها گزینه ایمن برای زایمان است، به خصوص زمانی که:

1. 1. نوزاد پهلو به پهلو در شکم قرار می گیرد (حالت عرضی)

1. 1. جفت دهانه رحم را می‌پوشاند (جفت سرراهی)

1. 1. مادر دچار عوارض خاص بارداری است (مانند فشار خون، دیابت و…)

1. 1. زمانی که زایمان طبیعی با مشکل رو به رو شود

1. 1. مواقعی که مادر به عفونت‌های خاصی مبتلا باشد

بهترین روش زایمان طبیعی چیست؟

اینکه کدام یک از روش‌های زایمان طبیعی خوب است بستگی به ترجیحات شما، صلاحدید متخصص زنان و زایمان و شرایط پزشکی شما دارد. در واقع نمی‌توان یک نسخه کلی را برای همه در نظر گرفت؛ چراکه برخی افراد کندیدهای مناسبی برای بعضی از تکنیک‌های زایمان نیستند. توصیه می‌کنیم قبل از انتخاب تکنیک مورد نظرتان، با همسرتان و پزشک خود مشورت نمایید.

سوالات رایج

زایمان طبیعی چقدر درد دارد؟

برخی از افراد این احساس را مانند گرفتگی شدیدتر از درد پریود توصیف می‌کنند، برخی دیگر می‌گویند که احساس سفت شدن یا تپش در رحم یا در سراسر شکمشان رخ می‌دهد. گروهی این احساس را مانند گرفتگی‌های بسیار شدید ماهیچه‌ای توصیف می‌کنند، در حالی که برخی دیگر انقباضات را تنها به عنوان یک درد شدید تجربه کرده‌اند. اینکه شما چه میزان از درد را تجربه کنید، بستگی به شرایط دهانه رحم و واژن شما دارد. هرچقدر که در طول بارداری ورزش‌های مخصوص را بیشتر انجام دهید، درد کمتری را احساس خواهید کرد. باید توجه داشته باشید که این درد آنقدر شدید نیست که شما از حال بروید و غالبا همه مادران می‌توانند آن را تحمل کنند.

اندازه لگن برای زایمان طبیعی چقدر باید باشد؟

درست است که لگن ژنیکوئید (به دلیل شکل باز و پهنی که دارد) مطلوب‌ترین نوع لگن برای زایمان طبیعی است و فضای کافی برای عبور کودک از استخوان‌های لگن فراهم می‌کند. اما اندازه لگن تنها عاملی نیست که بر تجربه به دنیا آمدن ریزدونه شما تأثیر می‌گذارد. حقیقت این است که برخی از مادران با وجود داشتن لگن عریض و پهن زایمان سختی داشته‌اند و برخی از مادرهای دیگر با فرم لگن باریک زایمان راحت‌تری تجربه کرده‌اند.

زایمان طبیعی چقدر طول می‌کشد؟

زایمان طبیعی سه مرحله دارد. برای مادرانی که برای اولین بار زایمان می‌کنند، مرحله اول زایمان (پاره شدن کیسه آب و شروع انقباضات) می‌تواند از ۱۰ تا ۱۴ ساعت طول بکشد. مرحله دوم زایمان نیز ممکن است یک تا دو ساعت طول بکشد تا نوزاد شما بیرون رانده شود و مرحله سوم پنج تا ۴۵ دقیقه طول می کشد. برای مادرانی که قبلا زایمان کرده‌اند، زمان ممکن است کوتاه‌تر باشد با این حال، هر زایمان متفاوت است. مثلا برخی از نوزادان در طی چند ساعت به دنیا می‌آیند اما برخی دیگر ممکن است ۱۰ ساعت یا بیشتر طول بکشد

چه بخوریم تا زایمان طبیعی راحتی داشته باشیم

۸ تا ۱۰ وعده میوه و سبزیجات در روز شامل دو سبزی که برگ سبز دارند؛ به عنوان پیشنهاد سیب زمینی شیرین و کلم برگ انتخاب‌های غذایی عالی هستند! ۲ تا ۴ وعده غلات کامل در روز مانند برنج قهوه‌ای، کینوا، بلغور جو دوسر و جو توصیه می‌شود. سعی کنید مصرف گندم، حتی گندم کامل را که معمولاً کاملاً فرآوری شده است، به حداقل برسانید.

گرمیجات برای زایمان راحت؛ آری یا خیر؟

یکی از مواردی که خانم‌ها در طول زمان بارداری و زایمان نیاز دارند، مراقبت و توجه ویژه به تغذیه مناسب خود است. در این میان، خوراکی‌های گرم می‌توانند به طور خاص در زمان زایمان، راحتی و خوشایندی را ایجاد کنند. مصرف غذاهای طبع گرم در طول زمان زایمان و اولین روزهای بعد از زایمان، می‌توانند به یک مادر در کاهش درد های زایمان کمک کنند و احساس راحتی و تسکین بیشتری را به او بدهند. انتخاب مواد غذایی نیز بسیار مهم است و باید از غذاهایی که حاوی مواد مغذی مانند پروتئین، فیبر و ویتامین‌ها هستند، استفاده نمایید. به عنوان مثال مصرف سوپ گرم، شیره‌های خرما، توت و انگور، ارده و غذاهایی با مقدار زیادی از فیبر و ویتامین د، می‌توانند به مادر در تسریع بهبودی و ارتقای سلامتی پس از زایمان کمک کنند.

کجا می‌توانم زایمان طبیعی داشته باشم؟

تقریبا تمامی بیمارستان‌ها و زایشگاه‌های خصوصی و دولتی در ایران آماده ارائه خدمات برای انجام زایمان طبیعی هستند. بهتر است از پزشک خود بپرسید که در کدامیک از مراکز می‌تواند زایمان طبیعی برای شما انجام دهد.

آیا زایمان در آب درد کمتری دارد؟

بله. زایمان در آب یک روش طبیعی و آرام برای به دنیا آوردن فسقلی‌ها است که می‌تواند درد مادر را کاهش دهد. آب گرمی که در حمام یا استخر قرار داده می‌شود، باعث آرامش و ریلکس شدن مادر می‌شود و موجب کاهش تنش‌های عضلانی و درد می‌گردد. همچنین، ورود به آب باعث تسریع فرایند زایمان و کاهش فشار بر روی مفاصل و بافت‌های نرم می‌شود. با این حال، هر مادری ممکن است به طور متفاوتی به زایمان در آب واکنش نشان دهد و ممکن است در برخی موارد مادران نتوانند در آب زایمان کنند.

مترجم: دکتر سارا فرخی مشاور ژنتیک ازدواج و بارداری

منابع : healthpartners – reidhealth – nebraskamed